کاربرد ایده جهانهای ممکن در منطق و ادبیات داستانی

جهانهای ممکن در اندیشه پلنتینگا و نسبت آن با مفهوم نفسالامر در فلسفه اسلامی

اگرچه به نظر می‌رسد مفاهیم ضرورت و امکان (مفاهیم وجهی) مفاهیم جدایی‌ناپذیر مابعدالطبیعه هستند، فلاسفه‌ تجربه‌گرا به طور سنتی این مفاهیم را مورد نقد قرار داده‌اند. در قرن بیستم نیز چنین انتقاداتی توسط کوآین(Quine) در قالبی جدید صورت گرفته است. با وجود این، طرح مفهوم تکثر جهان‌های ممکن در معناشناسی منطق موجهات، زمینه‌ساز این باور شد که می‌توان بر چالش تجربه‌گرایی غلبه کرد. در تبیین سرشت جهان‌های ...

منطق گزاره‌های داستانی

التزامات هستی‌شناختی منطق استاندارد، مشکلاتی در تحلیل گزاره‌های داستانی که حاوی هویّات خیالی و فاقد مدلول هستند، ایجاد می‌کند. با این حال وضعیت منطقی این گزاره‌ها به عنوان بخشی از زبان طبیعی، حائز اهمیت است و نمی‌توان از این مسئله چشم‌پوشی کرد که در زبان طبیعی، به هویات داستانی ارجاع داده می‌شود و گزاره‌های راجع به این هویّات، تصدیق یا تکذیب می‌شوند. در این مقاله سعی داریم با استفاده از چارچوب مف...

سیر ادبیات داستانی در ایلام

ادبیات داستانی که در معنای امروزی آن بیشتر ناظر به داستان کوتاه، داستان بلند و رمان است، در ایلام پیشینة اندکی دارد و شروع آن به داستان‌های کوتاه و پراکندة کلانتر محمدی باز می‌گردد. پس از وی، خداداد ابراهیمی با نگارش داستان‌های کوتاه به‌طور جدی وارد این حوزه شد و در سال 1378 «عاطفه در غبار» را به عنوان اولین کتاب چاپ‌شده در حوزۀ ادبیات داستانی ایلام، منتشر کرد. پس از آن، آثار دیگری در این حوزه،...

منطق روایت‌های ممکن در «سمک عیّار» و «داراب‌نامه»

سمک عیّار و داراب‌نامه نخستین روایت‌های منثور حماسی و بازمانده‌ی سنّت روایی گوسانان پارتی هستند؛ حجم بالا و گستردگی عناصر سازه‌ای روایت‌های حماسی و پراکندگی آن‌ها در جای‌جای سمک عیّار و داراب‌نامه سبب گشته، بسیاری از ویژگی‌های برجسته‌ی ادبی و حلقه‌های اتّصال روایی در بطن دو روایت ناپیدا و گم گردد؛ با این حال وجود برخی از مضمون‌های روایی در آغاز و حین جریان رویدادها، دریافت وقایع و فرجام رخدادها را ...

رویین تنی و نامیرایی در ادبیات داستانی

اقوامی که قرن ها در ناحیه ای زیسته اند، همواره شاهد وقوع رخدادهای گوارا و ناگوار، دشوار و سهل بوده اند. پیروزی ها داشته اند و فتح ها، شکست ها و هزیمت ها، جهان گشایی و پهلوانی ها. راندن مهاجمان و پذیرا شدن آنان. گذشتگان رفتند و بستری از خاطرات حماسی برای آیندگان فراهم آوردند، خاطراتی که استواری مبانی ملیت آنان است، و از همین خاطرات است که ا سطوره ها، افسانه ها، داستان ها و قصه ها پدید أمدند....

کتاب‌شناسی تحلیلی ادبیات داستانی